15 lat działalności Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
|
Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury * 2022* tom 46* zeszyt2* s. 17-35 * ISSN 2083-7186 15 lat działalności Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu 15 years of the activity of the Vetting Office of the Institute of National Remembrance – Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation
Andrzej Golec, prokurator Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej, w latach 2007-2016 naczelnik Oddziałowego Biura Lustracyjnego IPN w Gdańsku. DOI: 10.53024/2.2.46.2022
URL: https://www.kssip.gov.pl/pobierz_plik/2_golec.pdf SUMMARY: The article aims to present and attempts to summarize the activities of the Vetting Office of the Institute of National Remembrance from the beginning of its operations, i.e. from March 15 2007. The subject of lustration, from the dawn of when Poland regained its sovereignty and created a new, post-communist reality, aroused and, it seems that after these 30 years, is still raising a number of controversies and understatements. Those who find this topic interesting can discover publications, articles or polemics on this subject (D. Koczwańska-Kalita, (Nie)chciane dziecko III RP. Instytut Pamięci Narodowej 2000-2010, Kraków 2015, pages 326-345; J. Woleński, Lustracja jako zwierciadło, Kraków 2007; P. Grzelak, Wojna o lustrację, 35 15 lat działalności Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej … Warszawa 2005, A. Dudek, Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988-1990, second edition Warszawa 2004; A. Dudek, Historia polityczna Polski 1989-2015, Kraków 2016). With regard to the security apparatus, it is worth mentioning such source publications as: Aparat bezpieczeństwa w latach 1944-1956. Taktyka, strategia, metody, cz. 1: Lata 1945-1947, oprac. A. Paczkowski, Warszawa 1994; Aparat bezpieczeństwa w latach 1944-1956. Taktyka, strategia, metody, cz. 2: Lata 1948-1949, oprac. A. Paczkowski, Warszawa 1996; Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1950-1952. Taktyka, strategia, metody, oprac. A. Dudek, A. Paczkowski, Warszawa 2000; „Bijące serce partii”, t. 1: 1945-1947, oprac. A.K. Kunert, R.E. Stolarski, Warszawa 2001; Rok pierwszy. Powstanie i działalność Aparatu Bezpieczeństwa Publicznego na Lubelszczyźnie (lipiec 1944 – czerwiec 1945), wybór i oprac. L. Pietrzak, S. Poleszak, R. Wnuk, M. Zajączkowski, Warszawa 2004. From the studies published after 1989, see: H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL 1944-1990. Rozwój i działalność w świetle dokumentów MSW, Warszawa 1997; eidem, Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem katolickim 1944-1990, Warszawa 2000; Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. 1: 1944-1956, K. Szwagrzyk (red.), Warszawa 2005; „Zwyczajny” resort. Studia o aparacie bezpieczeństwa 1944-1956, K. Krajewski, T. Łabuszewski (red.), Warszawa 2005; Departament X MBP. Wzorce – struktury – działanie, K. Rokicki (red.), Warszawa 2007; Czekiści. Organy bezpieczeństwa w europejskich krajach bloku sowieckiego 1944-1989, K. Persak, Ł. Kamiński (red.), Warszawa 2010. Among the popular science works it is worth paying attention to the book R. Terleckiego Miecz i tarcza komunizmu. Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944-1990, Kraków; 2007 Wokół teczek bezpieki. Zagadnienia metodologiczno-źródłoznawcze, F. Musiał (red.), Kraków 2006. In the journalistic context, there are many occurring questions whether vetting is needed at all and what are its costs. On the other hand, accusations of the agentbased past are often directed at various public persons, politicians or celebrities. This article highlights therefore the essence and the legal nature of lustration as an element regulating public life and transparency of people applying for public offices.. Key words: transition, vetting, state security organs, secret cooperation, lustration declaration, lustration process. Bibliographic Citation: GOLEC, A. 15 lat działalności Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. 2022, t. 46, z. 2, s. 17-35. ISSN 2083-7186. DOI: 10.53024/2.2.46.2022 |
|
