W dniu 22 września br., uczestnicy organizowanej od 20 do 23 września 2022 r. w Krakowie przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury przy współudziale Deutsche Richter Akademie, konferencji pt. „Współpraca polsko - niemiecka z zakresu prawa rodzinnego – główne aspekty i zakres odpowiedzialności rodzicielskiej. Postępowanie w sprawach o uprowadzenie dziecka” zapoznali się ze szczegółowymi unormowaniami systemów prawa rodzinnego: niemieckim i polskim, w głównej mierze w aspekcie podobieństw i różnic instytucji oraz rozwiązań prawnych obowiązujących w porządkach normatywnych obu krajów.

Podczas głoszonych prelekcji polscy i niemieccy sędziowie wyeksponowali odrębności w zakresie regulacji dotyczących unormowania opieki rodzicielskiej. Zaakcentowali również swoistość krajowych rozwiązań dotyczących odpowiedzialności nieletnich, małoletnich i młodocianych. Przybliżyli regulacje istotnych dla praktyki orzeczniczej w sprawach rodzinnych aktów prawa międzynarodowego, tj. Rozporządzenia Rady (UE) 2019/1111 z 25 czerwca 2019 r. w sprawie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz Konwencji haskiej z 25 października 1980 r. dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę. Przybliżyli również niemiecką i polską praktykę orzeczniczą ukierunkowaną na ochronę praw dziecka i życia rodzinnego, której standardy wytycza Europejska Konwencja Praw Człowieka. 

Gościem honorowym tego dnia konferencji był Mikołaj Pawlak – Rzecznik Praw Dziecka. W swoim wystąpieniu przybliżył uczestnikom kwestie związane z problematyką podmiotów pozasądowych biorących udział w postępowaniu przed sądem rodzinnym. Zwrócił uwagę na sytuację dzieci ukraińskich w Polsce oraz systemowe i doraźne działania podejmowane w celu ochrony ich praw na terenie naszego kraju. Wskazał na inicjowaną przez siebie współpracę z odpowiednikami rzecznika praw dziecka w innych krajach, w celu urzeczywistnienia zasady dobra dziecka, jako nadrzędnej wartości sytemu prawa rodzinnego.

Drugi dzień konferencji przyniósł wzajemną wymianę doświadczeń. Był doskonałą lekcją poznawania dobrych praktyk wypracowanych przez niemieckich i polskich sędziów oraz prokuratorów zajmujących się tematyką prawa rodzinnego. Uczestnicy konferencji brali udział w praktycznych zajęciach dotyczących komparatystycznej analizy orzecznictwa polskiego i niemieckiego.

Prelegentami konferencji w tym dniu byli:

Uwe Grohmann – sędzia  Amtsgericht Hamburg-Barmbek, Ratsverordnung (EU) 2019/1111 vom 25.6.2019 über die Zuständigkeit, die Anerkennung und Vollstreckung von Entscheidungen in Ehesachen etc. (Rozporządzenie Rady (UE) 2019/1111 z 25.6.2019 r. w sprawie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich etc.),

Jarosław Dudzicz - sędzia Sądu Rejonowego w Słubicach, Nieletni i małoletni w systemie polskim: Odpowiedzialność nieletniego – przed sądem dla nieletnich i przed sądem karnym (Kinder und Jugendliche im polnischen System. Verantwortlichkeit von Minderjährigen – vor dem Jugendgericht und vor dem Strafgericht),

Marta Zin – prokurator Prokuratury Rejonowej Kraków- Krowodrza, Opiniowanie psychologiczne i psychiatryczne małoletniego – uwagi prawnoporównawcze (Psychologische und psychiatrische Gutachten über Minderjährige – rechtsvergleichende Anmerkungen),

Angelika Stein - sędzia Oberlandesgericht Schleswig-Holstein, Kinder und Jugendliche im deutschen familiengerichtlichen System (Dzieci i młodzież w niemieckim systemie sądownictwa rodzinnego),

Mikołaj Pawlak - Rzecznik Praw Dziecka, Podmioty pozasądowe w postępowaniu przed sądem rodzinnym. Udział Rzecznika Praw Dziecka w postepowaniach opiekuńczych (Außergerichtliche Verfahrensbeteiligte im Verfahren vor dem Familiengericht. Beteiligung des Beauftragten für die Rechte der Kinder an Vormundschaftsverfahren),

Christian Roch - sędzia przewodniczący Landgericht Kempten, Struktur der deutschen Gerichte, das Verfahren in Kindschaftssachen, Amtsermittlung und Beweiserhebung in Familienverfahren mit Schwerpunkt Kindeswohlgefährdung (Struktura sądów niemieckich, postępowanie w sprawach o opiekę nad dzieckiem, urzędowe dochodzenie i gromadzenie dowodów w postępowaniu rodzinnym ze szczególnym uwzględnieniem zagrożenia dla dobra dziecka),

Sylwia Jastrzemska – sędzia Sądu Okręgowego we Wrocławiu wspólnie z Dorotą Mazurek - sędzią Sądu Okręgowego w Lublinie, Struktura sądów polskich orzekających w sprawach dotyczących uprowadzenia dziecka za granicę (konwencja haska z 25 października 1980 roku, ze szczególnym uwzględnieniem zmiany w polskiej regulacji prawnej od 27 sierpnia 2018 roku). Problemy praktyczne (Struktur der polnischen Gerichte, die in Fällen internationaler Kindesentführung entscheiden (Haager Übereinkommen vom 25. Oktober 1980, mit besonderem Bezug auf die Änderung der polnischen Rechtsregelung vom 27. August 2018). Praktische Probleme),

Petra Volke - sędzia Oberlandesgericht Koeln, Normen zum Schutz der Rechte des Kindes und des Familienlebens in der Europäischen Menschenrechtskonvention in der deutschen Rechtsprechung (Normy ochrony praw dziecka i życia rodzinnego w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w orzecznictwie niemieckim) ,

Dariusz Łubowski- sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie, Standardy ochrony praw dziecka i życia w rodzinie w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w orzecznictwie Sądu Okręgowego w Warszawie ( Normen zum Schutz der Rechte des Kindes und des Familienlebens in der Europäischen Menschenrechtskonvention in der Rechtsprechung des Bezirksgerichts Warschau).

prokurator dr Katarzyna Lenczowska-Soboń

Rzecznik Prasowy KSSiP